Maandelijks archief: april 2023

De wereld een stukje mooier maken 6

Mannen doen gewichtig: mansplaining mansplained met twee voorbeelden en hoe daar mee om te gaan

Als iets goed is voor een man op leeftijd, dus als hij voorbij de leeftijd van 50 is, dan is het wel om aan het gewicht te denken. Niet zelden hebben zulke mannen een buikje, tiener-meisje-borsten, en een kruin die kaler wordt (maar daar komt het extra gewicht niet vandaan). Vandaag een verhaal over overgewicht, afvallen, mannen die doen alsof ze ergens veel kaas van hebben gegeten. En niet zelden, zeker de alfa-mannetjes en de would-be-versies, beweren zij iets wat niet per se hun expertise is, qua opleiding of werkervaring, maar waar zij wel veel verstand van hebben. Althans, dat menen zij. 

Even terzijde: ik doe dat ook. Beweren ergens verstand van te hebben, en dan vooral van zaken waar ik juist geen verstand van heb. Maar als ik het doe, dan neem ik mijn mede-man in de maling. Omdat ik niet over de top serieus kan zijn over zaken waar ik geen kennis of verstand van heb. Toneelspeler is dan mijn middle name.

Niet zelden komt het in de gesprekken met deze mannen, zij met een flinke bult voor hun darmkanalen en kipfiletborsten op hun ribben, over het leven en de toenemende rol van gebreken. Overgewicht is hun middle name, kort door de bocht gezegd. Ik heb een paar van hen in mijn directe omgeving.

Niet zou lang geleden zei een van hen – nadat ik hem niet zonder enige trots had verteld dat ik sinds een maand of tien geleden een kilo of acht kwijt was, zo ongeveer 800 gram per maand -: ‘Oh, maar dat is niet goed. Niet gezond.’ 

Gekke opmerking vond ik dat. Ik voel me gezonder dan eerder dit jaar, ik loop veel hard en mijn luchtwegen, mijn spieren, mijn organen en zeker mijn psyche vaart er wel onder. Maar ook: wanneer is het dan wel gezond, qua afvallen? 500 gram? 650? 100? Ook mijn eetpatroon is alleen maar beter geworden. Minder snoepen, minder alcohol, minder grote porties. Blijft ook staan: hij is te dik. Last hartkloppen, klieren met een stoornis, te dik dus, en dan vergeet ik nog wel wat. En er weinig aan doen, ook nog eens.

Met een tweede mansplainer was er iets vergelijkbaars. Ik zei die man, ook een persoon met flink overgewicht en vet op de ribbenkast, dat ik als doel had om naar 79 kilo te gaan. Dan zit je onder 25 qua BMI, dat voor mijn lengte en lichaamsbouw gezien kan worden als een normale en ook gezonder BMI dan zeg een BMI van 30. Een gezond gewicht gaat om meer factoren dan alleen een getal op een weegschaal, want ook de plek van het vet en het aandeel spieren is van belang, maar toch, het is een bruikbare werkdefinitie dan wel methode om je gewicht tegen het licht te houden. Zijn reactie? ‘Dat is geen goed gewicht. Beter is boven de 80 kilo.’ Ik weet niet of de persoon in kwestie van alles vindt omdat hij dat ergens eigen heeft gemaakt zonder kritisch te zijn. Leest zo’n man dan een enkele website, en is dat dan allesbepalend? Leest zo’n man überhaupt? Wat mist is het vermogen empathisch te zijn door bijvoorbeeld stimulerend bezig te zijn richting een ander en te beseffen voor jezelf dat het goed is dat met je gezondheid bezig te zijn, zeker nu hij en ik geen 20 meer zijn. En als je dan al een mening hebt, wees dan geen mansplainer, maar heb het lef om vragen te stellen, om de werkelijkheid niet naar de overtuigingen om te buigen. En doe iets aan je gezondheid, want nog even en je loopt met diabetes rond. Of erger. En dat is niet leuk voor je kinderen.

Nadenkend over beide mannen op leeftijd denk ik dat zij beiden hun onvermogen om gezond te zijn (door gezond te eten, zowel qua kwaliteit als kwantiteit, maar ook door voldoende te bewegen) op mij hebben afgereageerd. Het doet pijn, misschien, te zien dat een ander wel gezond is, en zij zelf niet. Dat is bijna een steek onder water. Zoiets? Ik fantaseer maar even want ik heb geen idee waarom iemand niet positief is als die blij is met zijn eigen gedrag, zoals ik en mijn afvallen.

Dat ik dat heb geobserveerd maakt de wereld een stukje mooier. Dat ik mijn sekse-genoot doorzie maakt de wereld nog mooier.

© Rick Ruhland 2023

Proefschrift van de week

Titel: Big bang, small change: the evolution of fundamentals. Auteur: Lutgar von Gross zu Grau.

Samenvatting: Was het niet Mark Twain die schreef:

“Truth is stranger than fiction, but it is because Fiction is obliged to stick to possibilities; Truth isn’t.”

Het is mij dus overkomen. Dat de werkelijkheid van iedereen en overal de fictie van mij en toen inhaalt. Wat wil het geval? Een tijd geleden, bijna tien jaar in 2023, schreef ik een speels stukje over moderne theoretische natuurkunde (die heeft mijn interesse maar ik ben geen afgestudeerd fysicus). Ik schreef destijds het volgende:

Muons en andere particles veranderen in hun bestaan, of verdwijnen, of leven maar kort. De grote lijn wordt in stand gehouden. Het geheel is flexibel stabiel. Maar stel nou dat de hele fysische natuur constant in beweging is. Een levend eco-systeem van de kleinste fysische deeltjes waar in geboren en gestorven wordt. Evolutie van partikels. Dat betekent dat een nieuw partikel kan ontstaan als een ander niet meer goed of helemaal niet meer functioneert, of als er plek is in de habitat van deeltjes. Het standaardmodel is dus in beweging. Op de tijdschaal van minuten niet merkbaar, op de tijdschaal van millennia mogelijk merkbaar, op de tijdschaal van miljarden jaren zeker wel te merken. Het onmiddellijk gevolg is: als wetenschappers gaan zoeken naar zulke deeltjes, met bijvoorbeeld de Large Hadron Collider, dan zullen ze soms wel en soms niet vinden wat ze zoeken. Evolutie laat zich niet voor een gat vangen.

Laat nou die laatste opmerkingen een handschoen zijn geweest die Lutgar von Gross zu Grau heeft opgepakt. Wat wil het geval? De onderzoeker, een theoretisch natuurkundige, was blijkbaar op mijn weblog geweest, of wat ook kan: er zijn meer mensen bezig met het idee van een evolutionaire deeltjes theorie (in het Engels: Evolutionary Particle Theory, EPT). In ieder geval nam de onderzoeker het idee serieus dat de kleinste deeltjes van het universum ook aan verandering onderhevig zijn. Ik moet zeggen, dit is een van die onderzoeken die ik uitermate boeiend vind, maar omdat het een theoretisch verhaal is zonder duidelijke experimenten, snap ik niet alles. Beter gezegd, het meeste gaat langs me heen. Wat ik op een hoger niveau wel snap, en gelukkig heeft de onderzoeker een lekenpraatje in zijn proefschrift gestopt dat het verhaal leesbaar en begrijpelijk maakt, is dat mijn idee van partikelevolutie klopt. Waarvan akte. 

Conclusie: Als het hele universum een grap is, dan is de mens, ben ik een onderdeel van die grap. En als niets voor eeuwig is, dan moet het standaardmodel van de natuurkunde aangepast worden. Dat is zo ongeveer de conclusie van dit proefschrift. Het is natuurlijk wachten op alle tegengeluiden, want als ik een ding heb geleerd als onderzoeker en promovendus, dan is het wel dat nieuwe ideeën op meer weerstand kunnen rekenen dan oude ideeën. Groepsvorming is zo ongeveer het meest kenmerken van de wetenschap. Ik sta aan de kant van Lutgars revolutie van de fysica-evolutie.

© Rick Ruhland 2023

De Lekker Uitgelegd Podcast: Erik de rode, hoogste hoofdman in Groenland.

Sinds begin november 2020 praten Dennis Aaij en ondergetekende over de meest uiteenlopende onderwerpen in onze podcast Lekker Uitgelegd (te beluisteren op onze website, op iTunes, op Spotify of op een van de andere plekken waar podcasts te beluisteren zijn).

Wij van Lekker Uitgelegd menen dat onze podcast uniek is in Nederland. Niet alleen vanwege de fascinerende inhoud met steeds weer verrassende onderwerpen en gebracht met humor en vele verwijzingen, maar ook omdat je door onze podcast aan de bar wat te vertellen hebt, bij een pubquiz meer kans op winnen maakt en dat zelfs meedoen met 2 voor 12 een optie wordt.

In deze aflevering spreken we over Eric de Rode, banneling van IJsland en hoofdman van Groenland. En hoe hij in de 10e eeuw Noord-Amerika ontdekte.

Veel luisterplezier.

Vind je de podcast leuk, laat dan een recensie achter, bijvoorbeeld bij iTunes of Spotify. Of deel de podcast met familie, vrienden en kennissen. Wat wij ook leuk vinden is als je ons laat weten wat je van de podcast vindt. E-mail ons op info@lekkeruitgelegd.nl, en we zijn ook te vinden op facebook, instagram, en mastodon.

© Rick Ruhland 2023

Onuitgelezen boeken: Tokyo redux

Soms is een boek niet om door te komen. Of saai. Slecht geschreven. Laag niveau. Geen verbeelding. Te gedetailleerd. Daar hoor je helaas te weinig van. Altijd gaat het over de (letterlijk) succesverhalen. Terwijl ook veel boeken geen succes zijn, naar mijn bescheiden mening.

Ik wil geenszins de schrijvers van deze boeken afvallen. Deze rubriek is weinig meer dan een verhandeling, een opsomming waarom sommige boeken niet werken. Waarom een boek niet van pagina een tot pagina laatst wordt gelezen door mij. Ik geef evenmin een cijfer.

Vandaag: Tokyo Redux van David Peace.

Peace schreef een trilogie over het Japan van na de Tweede Wereldoorlog. Tokyo Redux is deel drie van de trilogie. Ik heb de andere twee delen niet gelezen. Ga ik ook niet doen. Want hij schrijft wat ik niet wil lezen. Grootste minpunt? De herhaling. Die herhaling is een mislukte stijlfiguur in dit boek. Het remt het boek op catastrofale wijze. Hoewel het in Tokyo speelt en ik daardoor een voorliefde voor het verhaal zou kunnenmoeten hebben, heb ik dat niet. Het verhaal – de stijl – ademt wel een noir-stemming, maar de schrijver heeft een trucje gebruikt dat tegen de vertelling werkt. Sterker, ik voelde me niet serieus genomen door de schrijver. Ook het feit dat het verhaal een crime noir – zo zou je het boek kunnen noemen – was in principe genoeg om me mee te nemen in het hoe en waarom van Shimoyama Sadanori, de president van de Japanese National Railways, die verdwenen is. En naar later blijkt: dood is. Ik heb het boek na goed 70 pagina’s weggelegd.

© Rick Ruhland 2023

De doorbraak in fysica.

Als je iets naar je kon vernoemen, wat zou dit dan zijn?

Al wat weken, maanden geleden stelde ik een andere benadering van het standaard model van kleine deeltjes voor. In plaats van een rigide model en theorie stel ik een theorie, een model voor dat evolueert en dat mogelijk – ik ben geen fysicus – beter past op de bestaande data.

Die Standaard model evolutie theorie, nu nog SMET genaamd, zou dan de Ruhland worden genoemd. Zou een mooi verjaardagcadeau zijn.

© Rick Ruhland 2023

Lekker uitgelegd rebound – Het duel in de speelfilm

Dennis sprak in deze aflevering van onze podcast Lekker Uitgelegd een hoop interessante feitjes over duelleren. Zo wist ik niet dat het woord duel uit het Latijn komt en een literaire vorm is van bellum, een woord dat oorlog betekent en dat wij kennen van het woord interbellum, een periode tussen oorlogen.

Waar Dennis verder niet echt woorden aan vuil maakte, was – en hier komt mijn liefde voor de film om de hoek kijken – de plek van het duel in de (moderne) speelfilm.

Gelukkig zet ik dat bij deze recht. In deze clip van ongeveer 18 minuten komen 20 zwaardgevechten voor die allemaal legendarisch zijn voor de cinefiel. Denk aan Star wars, Zorro, In de ban van de ring, Robin Hood (met een van mijn jeugdhelden Errol Flynn), Crouching Tiger, Hidden dragon, en – hoe kan het ook anders – De drie musketiers.  

Wil je nog meer inspiratie? Op deze site staan 50 films met een duel (maar zonder bewegende beelden). Het zij gezegd: die site vermeld ook duels die niet met een zwaard worden uitgevochten. Desalniettemin toch leuk voor een Lekker uitgelegd rebound. En een prima onderwerp op nato bene (sic) mijn verjaardag. Ik moet maar eens naar de film gaan vandaag.

© Rick Ruhland 2023