Maandelijks archief: mei 2023

Lekker uitgelegd rebound – Textiel voor een priester

Geef een reactie

In deze aflevering van onze podcast Lekker Uitgelegd spraken we over de tabberd van Sinterklaas.  Sinterklaas goedheiligman, trek je beste tabberd an. We weten niet beter dan dat de tabberd hoort bij de Sint, dat hebben we van kleins af aan gezongen en geleerd. Toch hebben de twee helemaal niets met elkaar te maken, zo vertelde Dennis. 

De tabberd of tabbaard is ontleend aan de zogenaamde soutane van de katholieke bisschoppen. Een soutane of toga (toog) is een lang priesterkleed met nauwe mouwen en een rij knoopjes vanaf de hals met priesterboord tot enkele centimeters boven de schoenen. Het werd vroeger algemeen gedragen door katholieke geestelijken. Sinds het tweede Vaticaans concilie mogen priesters ook burgerkleding dragen en worden soutanes minder gedragen.

De soutane heeft 33 knopen als een verwijzing naar de 33 jaren die Jezus Christus op aarde leefde.

De soutane komt voor als dagelijkse kleding, en is dan zwart, en  de knopen en de zoom zijn dan zwart (voor een priester of diaken), paars (voor een bisschop) of rood (voor een kardinaal). Dit is niet de liturgische kleding, maar de dagelijkse kleding van de geestelijke. Tegenwoordig wordt vaak burgerkleding gedragen. De soutane kan ook koorkleding zijn, en dan de soutane  volledig zwart, paars of rood, aangevuld met een superplie (een koorhemd). Het wordt gedragen tijdens erediensten of bij plechtige bijeenkomsten (als de paus op bezoek is).

Vaak wordt de soutane gedragen in combinatie met een hoofdbedekking. 

De paus is de enige die niet een toga in het zwart heeft, maar in het wit. 

Maar dat is niet het enige textiel, ook wel paramenten genoemd, dat een katholieke geestelijke draagt, of kan dragen. Op deze site staan ze vermeld. Veel zijn doeken en soort van kleed zoals de Armiet (schouderdoek dat met linten wordt vastgemaakt), Albe (het witte onderkleed), Cingel (het koord om het middel), Stola (soort van sjaal), Kazuifel (een kleed zonder mouwen). Nooit geweten dat er trouwens zoveel Roomse hoofdbedekkingen zijn: de Bonnet, de Camauro, de Pileolus, de Galero (had Michael Palin die niet op toen hij riep ‘Nobody expects the Spanish Inquisition!’?), en natuurlijk de Mijter.

Eigenlijk komt Sinterklaas er maar bekaaid af, als je hem in actie ziet.

© Rick Ruhland 2023

50 stukjes levenslessen

Geef een reactie

Het leven is meestal een feestje. Ok, niet altijd. Soms zit het tegen. Iets van het leven maken is soms een goed medicijn om tegenslag te voorkomen of met die tegenslag goed om te gaan.

Het helpt niet om anderen te zeggen wat ze moeten doen zodat jij gelukkig wordt. Dat is mij wel duidelijk geworden. Als je dit leest, en je bent van mening dat anderen wel moeten doen wat jij wil, lees dan dit verhaal verder. Want ik heb de ervaring dat veel mensen ongelukkig worden van die levensinstelling. Ik beschouw het zelfs als een onwijsheid. Het helpt evenmin te doen wat anderen zeggen.

Tegelijkertijd is het goed om af en toe te beseffen dat goed doen geen kwaad kan. Sterker, in het Nederlands kennen we de uitdrukking die dit min of meer samenvat. ‘Wie goed doet, goed ontmoet.’

Mijn verhaal van het genootschap GIDS is een klein deel van het verhaal dat met goed doen en goed ontmoeten te maken heeft.

Vandaag deel ik graag levenslessen. Zoek op internet met trefwoorden als “levenslessen” of “life lessons”, en je komt vele sites tegen met levenslessen tegen waar je nooit genoeg kunt hebben. Om je het zoeken te besparen zijn hier twee lijsten. Een in het Engels, een in het Nederlands.

Ik gooi er ook nog maar een aforisme tegenaan: Aardig zijn voor een ander haalt jezelf niet omlaag, maar tilt je op, en wie een ander omlaag drukt, komt zelf niet omhoog.

© Rick Ruhland 2023

De wereld een stukje mooier maken 7

2 Antwoorden

Geurenbank om herinneringen terug te halen

Ik fietste vanochtend naar mijn werk. Ik was wat langzaam, nog niet helemaal wakker, toen een meisje langs mij zoefde. De sterke wind kwam mij tegemoet, dus ook daarom reed ik wat langzamer, maar door het meisje was ik ineens bij de les. Zij liet namelijk een geurspoor achter. Het was een jonge-meisjes-geur. Zo’n geurtje dat niet bijzonder is, behalve dan dat mijn geest aan de slag ging en concludeerde, in nanoseconden: ik ken die geur.

Het rare was alleen dat mijn geest niet goed kon achterhalen wat of wie of wanneer bij die geur hoorde. Het lukte mijn 86 miljard zenuwcellen niet te achterhalen wat de context van die geur was. Ja, van vroeger, wist ik, dus het geurtje was niet nieuw. Steeds als mijn hersenspoor in de buurt was, als ik wist ik ben dicht bij de herinnering die bij de geur hoort, verloor mijn denken het spoor. Ik dacht even, ik fiets wat harder om de geur nog eens te ruiken, maar ik wist toen al: nee, dat gaat niets opleveren. 

Terwijl ik verder fietste, mijmerde ik over een geurenbank. Een bank die op de een of andere wijze geuren opslaat. Om even terug te gaan in de tijd. Het gaat me dan vooral natuurlijke of aangename geuren.  

In België bestond bij de rijkswacht het plan om een geurenbank op te richten. Die bank is zoals de naam laat vermoeden, een “verzameling van opgeslagen geuren” die later kunnen worden gebruikt in onderzoeken. In Spanje is een dorp met een geurenbank. Dit is een plaats waar de geuren van alle 35 inwoners zijn opgeslagen. Dat heeft men gedaan zodat de speurhonden in geval van een noodsituatie de geuren uit de geuren-bank kunnen ruiken om te gaan zoeken.

Verder is men bezig met een zogenaamde Europese geurenbank. Bedoeling is geurmomenten uit de geschiedenis te reconstrueren en te recreëren. Ook in Amsterdam bestaat zo’n voornemen: de geuren van stad van de grachten, de geuren van vis, bier, gebakken brood, urine, tabak, koffie, bloemen en planten, rottend afval. 

Maar dat is niet wat ik wil. Ik wil juist een bank met geuren hebben die je mensen kunt aanbieden om een gedachtestroom op gang te helpen. Een die iemand doet goed voelen op te roepen, of toch minstens een herinnering die de emoties op gang helpen. Dat hoeft niet eens een goed voelen te zijn, als het maar een voelen oproept. Daar lijkt deze digitale wereld namelijk een onderschot dan wel een tekort aan te hebben.

Eerste stap is dus een collectie aan geuren. Dat kunnen geuren van de natuur zijn, zoals lavendel, kamperfoelie, vers gemaaid gras, of vers gebakken brood of gebakken spekjes. Niet alle geuren hebben dezelfde uitwerking op mensen. Sommige mensen kunnen bijvoorbeeld lavendel een onaangename geur vinden. 

In een wereld die voller wordt, en niet altijd aardiger, is een goed humeur door een geur een vorm van therapie. Geur roept basale emoties op. De therapie kan dus gebruikt worden voor ongelukkige mensen, om iets beter te worden, maar ook als mindfullnesssmell. 

Ik denk dat het goede hiervan is dat we een winst kunnen behalen die met woorden niet te behalen valt. 

© Rick Ruhland 2023

Partij voor planten XXXXXIII

Geef een reactie

Je kon er op wachten: de strijd tegen de brandnetel. Ik had verwacht – my bad – dat een dergelijke netelige plant kon rekenen op Goor en vooral ook Treurig als steun en toeverlaat. Want laten we eerlijk zijn: de brandnetel is de tokkie van de plantenwereld. Daar wil je niet naast wonen. En daar zetten de leiders van de onnadenkende natuur zich graag voor in.  

Maar nee, en misschien toch niet helemaal onverwacht, de brandnetel krijgt de wind van voren. Wat wil het geval? Als het er op aan komt, dan zijn deze zogenaamde plantici (bij mensen zouden ze politici hebben geheten) twee onvervalste racismerakkers. Als er een ding is wat types als G en T niet willen dan is het wel geassocieerd worden met planten als brandnetels. Tenzij er natuurlijk electoraal gewin is te behalen, maar dan alleen als dat gewin zeer groot is.

Dat zullen die twee rakkers natuurlijk nooit zeggen. 

Brandnetel wel. Die heeft van zich afgebeten, tegen alles waar ook G en T voor staan. In eerste instantie via schotschriften en flyers, later ook via officiële bijeenkomsten. Hij snapte niet hoe demagogisch simplistisch men bezig was. En waar de steun voor elke plant bleef. Misschien wel het meest uitgesproken was de brandnetel over het stemgedrag van vooral Treurig. Geen lijn in te ontdekken, volgens Brandnetel. Alsof Treurig die ochtend opstond en besloot, zonder te weten voor welke motie hij moest stemmen, voor dan wel tegen te zijn.

Hij en andere brandnetels hebben zich verenigd in een focusgroep. Daaruit is een aantal standpunten gerold en om eerlijk te zijn, aldus de focusgroep, ‘willen wij niet geassocieerd worden met ‘die twee’.’

Sterker, de brandnetel kon wel eens de splijtzwam worden voor de volgende verkiezingen. We wachten af. 

© Rick Ruhland 2023

De Lekker Uitgelegd Podcast: Hagel, zo groot als golfballen

Geef een reactie

Sinds begin november 2020 praten Dennis Aaij en ondergetekende over de meest uiteenlopende onderwerpen in onze podcast Lekker Uitgelegd (te beluisteren op onze website, op iTunes, op Spotify of op een van de andere plekken waar podcasts te beluisteren zijn).

Wij van Lekker Uitgelegd menen dat onze podcast uniek is in Nederland. Niet alleen vanwege de fascinerende inhoud met steeds weer verrassende onderwerpen en gebracht met humor en vele verwijzingen, maar ook omdat je door onze podcast aan de bar wat te vertellen hebt, bij een pubquiz meer kans op winnen maakt en dat zelfs meedoen met 2 voor 12 een optie wordt.

In deze aflevering spreken we over hagel, en hoe die soms dodelijk is, en zeker kostbaar. En: hoe ontstaat hagel eigenlijk?

Vind je de podcast leuk, laat dan een recensie achter, bijvoorbeeld bij iTunes of Spotify. Of deel de podcast met familie, vrienden en kennissen. Wat wij ook leuk vinden is als je ons laat weten wat je van de podcast vindt. E-mail ons op info@lekkeruitgelegd.nl, en we zijn ook te vinden op facebook, instagram, en mastodon.

© Rick Ruhland 2023